Bộ Công thương hướng dẫn thực hiện phát triển điện mặt trời mái nhà

Ngày 06 tháng 4 năm 2020 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 13/2020/QĐ-TTg về cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời tại Việt Nam (Quyết định 13). Căn cứ các quy định của Quyết định 13, Bộ Công Thương đã ban hành Thông tư số 18/2020/TT-BCT ngày 17 tháng 7 năm 2020 quy định về phát triển dự án và hợp đồng mua bán điện mẫu áp dụng cho các dự án điện mặt trời (Thông tư 18), trong đó có các quy định về phát triển điện mặt trời mái nhà (ĐMTMN). Tuy nhiên, trong thời gian qua có nhiều cách hiểu, diễn đạt chưa đúng với quy định về phát triển hệ thống ĐMTMN. Để bảo đảm việc đầu tư hệ thống ĐMTMN phù hợp với cơ chế khuyến khích của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương hướng dẫn cụ thể như sau:

1. Quy định chung về ĐMTMN tại Quyết định 13 và Thông tư 18

– Hệ thống ĐMTMN là hệ thống điện mặt trời có các tấm quang điện được lắp đặt trên mái của công trình xây dựng và có công suất không quá 01 MW, đấu nối trực tiếp hoặc gián tiếp vào lưới điện có cấp điện áp từ 35 kV trở xuống của bên mua điện.

– Trình tự đấu nối hệ thống ĐMTMN để bán điện cho đơn vị điện lực được tóm tắt như sau:

+ Bên bán điện đăng ký đấu nối với bên mua điện;

+ Bên mua điện có ý kiến về khả năng đấu nối, truyền tải công suất;

+ Bên bán điện và bên mua điện thực hiện thỏa thuận đấu nối;

+ Bên bán điện thực hiện lắp đặt hệ thống ĐMTMN;

+ Bên bán điện gửi hồ sơ đề nghị bán điện từ hệ thống ĐMTMN;

+ Các bên thực hiện kiểm tra kỹ thuật, lắp đặt công tơ đo đếm sản lượng điện, chốt chỉ số công tơ, ký hợp đồng mua bán điện;

– Hệ thống ĐMTMN được miễn trừ giấy phép hoạt động điện lực.

– Tổ chức, cá nhân đầu tư lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà phải đảm bảo các yêu cầu về an toàn điện, an toàn công trình xây dựng, môi trường, phòng chống cháy nổ theo quy định hiện hành.

– Các hệ thống điện mặt trời mái nhà được phép bán một phần hoặc toàn bộ điện năng sản xuất ra cho bên mua là Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) hoặc bên mua là tổ chức, các nhân khác trong trường hợp không sử dụng lưới điện của EVN.

2. Hệ thống ĐMTMN được lắp trên mái của các công trình xây dựng, trong đó:

 (a) Công trình xây dựng (có công năng độc lập với công trình ĐMTMN và có mái), căn cứ khoản 10 Điều 3 Luật Xây dựng năm 2014 “là sản phẩm được tạo thành bởi sức lao động của con người, vật liệu xây dựng, thiết bị lắp đặt vào công trình, được liên kết định vị với đất, có thể bao gồm phần dưới mặt đất, phần trên mặt đất, phần dưới mặt nước và phần trên mặt nước, được xây dựng theo thiết kế. Công trình xây dựng bao gồm công trình dân dụng, công trình công nghiệp, giao thông, nông nghiệp và phát triển nông thôn, công trình hạ tầng kỹ thuật và công trình khác”.

– Mái nhà của công trình xây dựng cần phù hợp với công năng, mục đích sử dụng của công trình xây dựng.

– Về phân loại công trình xây dựng thực hiện theo quy định tại Phụ lục I, Nghị định 46/2016/NĐ-CP ngày 12 tháng 5 năm 2015 của Chính phủ.

– Về phân cấp công trình xây dựng thực hiện theo Thông tư số 03/2016/TT-BXD ngày 10 tháng 3 năm 2016 và Thông tư số 07/2019/TT-BXD ngày 07 tháng 11 năm 2019 của Bộ Xây dựng.

– Công trình xây dựng (bao gồm xây mới, cải tạo, sửa chữa) được đầu tư xây dựng theo quy định của pháp luật hiện hành về đầu tư, xây dựng, môi trường, phòng chống cháy nổ, đất đai, ….

(b) Hệ thống ĐMTMN: quy định tại khoản 5, Điều 3 Quyết định 13.

– Thực hiện xây dựng, phát triển hệ thống ĐMTMN trên mái nhà của công trình xây dựng theo quy định tại khoản 1 Điều 9 Quyết định 13 và khoản 2 Điều 5 Thông tư 18;

– Theo Thông tư số 07/2019/TT-BXD ngày 07 tháng 11 năm 2019 của Bộ Xây dựng, công trình hệ thống ĐMTMN là công trình cấp IV;

–  Về đảm bảo an toàn xây dựng công trình:

+ Chủ đầu tư công trình hệ thống ĐMTMN phải bảo đảm các kết cấu của hệ thống thiết bị điện mặt trời liên kết với kết cấu, mái nhà của công trình xây dựng theo các yêu cầu kỹ thuật về xây dựng công trình, không bị sự cố do yêu tố thời tiết trong quá trình vận hành;

+ Đối với công trình xây dựng: Phải bảo đảm an toàn chịu lực của công trình xây dựng theo tiêu chuẩn áp dụng khi lắp đặt bổ sung công trình hệ thống điện mặt trời lên mái nhà của công trình xây dựng.

– Về đảm bảo an toàn điện:

+ Thực hiện theo Quy phạm Trang bị điện, quy định của pháp luật hiện hành và tiêu chuẩn áp dụng trong lĩnh vực điện lực.

– Về đảm bảo an toàn môi trường:

+ Căn cứ quy định tại khoản 11 Điều 1 Nghị định số 40/2019/NĐ-CP ngày 13 tháng 5 năm 2019, hệ thống ĐMTMN được miễn thực hiện đăng ký kế hoạch bảo vệ môi trường. Việc quản lý, xử lý chất thải và các nghĩa vụ khác về bảo vệ môi trường được thực hiện theo quy định của pháp luật.

– Về đảm bảo an toàn phòng chống cháy nổ:

+ Căn cứ Nghị định số 79/2014/NĐ-CP ngày 31 tháng 7 năm 2014 của Chính phủ, hệ thống ĐMTMN không thuộc các danh mục: nguy hiểm về cháy nổ; cơ sở thuộc diện phải thông báo với cơ quan cảnh sát phòng cháy và chữa cháy; công trình do cơ quan cảnh sát phòng cháy và chữa cháy thẩm duyệt thiết kế.

– Về thử nghiệm và vận hành hệ thống ĐMTMN:

+ Công tác thử nghiệm hệ thống ĐMTMN thực hiện theo quy định tại Thông tư số 39/2015/TT-BCT ngày 18 tháng 11 năm 2015, Thông tư số 30/2019/TT-BCT ngày 18 tháng 11 năm 2019 và Văn bản số 7410/BCT-ĐTĐL ngày 14 tháng 9 năm 2018 của Bộ Công Thương;

+ Vận hành hệ thống ĐMTMN: Chủ đầu tư thực hiện vận hành hệ thống ĐMTMN phải tuân thủ quy định của pháp luật hiện hành về an toàn xây dựng, điện lực, phòng chống cháy nổ và môi trường.

3. Hướng dẫn một số trường hợp cụ thể

a) Về trường hợp hệ thống ĐMTMN trên mái nhà của công trình trang trại nông nghiệp: Trên cơ sở quy định tại Thông tư số 02/2020/TT-BNNPTNT ngày 28 tháng 02 năm 2020 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Thông tư 02), chủ trang trại có trách nhiệm tổ chức sản xuất kinh doanh phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trên địa bàn; tuân thủ các quy định của pháp luật về chất lượng sản phẩm hàng hóa, an toàn thực phẩm, an toàn dịch bệnh, bảo vệ môi trường. Để phù hợp với quy định tại Quyết định 13, công trình xây dựng của trang trại phải có mái nhà. Mái nhà của trang trại cần phù hợp với công năng, loại hình trang trại. Chủ đầu tư hệ thống ĐMTMN trên mái nhà của công trình trang trại nông nghiệp bổ sung xác nhận UBND cấp xã hoặc huyện về việc khai báo xây dựng trang trại (theo Phụ lục III, Thông tư 02) vào hồ sơ đăng ký/thỏa thuận đấu nối điện hoặc hợp đồng mua bán điện.

b) Về trường hợp nhiều hệ thống ĐMTMN có tổng công suất trên 01 MW (mỗi hệ thống ≤ 01 MW) trên 01 địa điểm (trên cùng một mảnh đất hoặc mái nhà khu công nghiệp) được đấu nối tại 01 hoặc nhiều điểm của 01 nhà đầu tư hoặc trường hợp một chủ đầu tư mua lại nhiều hệ thống ĐMTMN nằm liền kề nhau trên cùng mảnh đất, có tổng công suất trên 01 MW: trường hợp này được ký hợp đồng mua bán điện và không cần giấy phép hoạt động điện lực phù hợp với quy định tại Quyết định 13 và Thông tư 18.

c) Về trường hợp chủ đầu tư tận dụng mái nhà của văn phòng làm việc, nhà điều hành, nhà bếp, nhà nghỉ, nhà để xe của nhân viên, nhà xưởng, nhà kho chứa vật liệu, trong khuôn viên dự án ĐMT, nhà máy thủy điện, nhiệt điện để đầu tư điện mặt trời mái nhà và đề nghị lắp công tơ riêng, ký hợp đồng mua bán điện cho hệ thống ĐMTMN:  trường hợp này, EVN được thực hiện ký hợp đồng mua bán điện nếu điện mặt trời trên mái nhà phù hợp với quy định về hệ thống ĐMTMN tại Quyết định 13 và Thông tư 18.

Trường hợp tận dụng mái trong khuôn viên nhà máy điện để đầu tư áp mái

d) Về trường hợp hệ thống điện mặt trời công suất đến 01 MW, lắp đặt trên hệ thống khung giá đỡ (không có mái nhà) hoặc lắp đặt trên đất; trường hợp hệ thống điện mặt trời lắp trên mái nhà xưởng trong khu công nghiệp vừa mua điện của EVN để sử dụng vừa bán điện của hệ thống ĐMTMN lên lưới của EVN tại cấp điện áp 110 kV; Trường hợp hệ thống ĐMTMN của trang trại với công suất > 01 MW; trường hợp hệ thống ĐMTMN đấu nối vào cấp điện áp trên 35 kV thì không được áp dụng giá bán điện đối với hệ thống điện mặt trời mái nhà theo quy định tại Quyết định 13.

d)

Theo Bộ Công thương